Ekonomi yönetiminden swap kısıtlamalarını gevşetme hazırlığı
Ekonomi yönetimi, 2018’de kur krizi sırasında getirilen ve değişen oranlarda bugüne kadar sürdürülen Türk bankalarının yabancılarla swap (döviz-TL takası) limitlerini artırmak üzere çalışma yapıyor.
Türk bankalarının yabancılarla gerçekleştirdiği swap işlemlerindeki limitleri artırmak için çalışmalar yapılmaktadır. 2018’deki kur krizi sırasında alınan önlemler kapsamında ortaya çıkan bu durum, değişen koşullara uyum sağlamak amacıyla revize edilmektedir.
Bloomberg’in haberine göre, Türk yetkililer, Türk bankalarının yurt dışı bankalarla gerçekleştirdiği swap işlemlerindeki kısıtlamaları hafifletmek için çalışmalar yürütmektedir. Swap limitlerinin gevşetilmesi, Türkiye’ye girişi istenen yabancı yatırımcıların ekonomi yönetimine sundukları temel talepler arasında yer almaktadır.
Henüz limitlerin ne kadar ve ne zaman gevşetileceğine dair net bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, adımların kademeli olarak atılması muhtemel görünmektedir. Öncelikli olarak daha uzun vadeli işlemlerle ilgili limitlerin gevşetilmesi planlanmaktadır. Bu şekilde, kısa vadede oluşabilecek istenmeyen oynaklık etkilerinden kaçınılmaya çalışılmaktadır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) konuyla ilgili görüş talebine henüz yanıt vermemiştir.
Swap limitlerinin gevşetilmesi, yabancıların Türk lirasına erişiminin artmasına ve piyasayı yabancılara açma yolunda önemli bir adım olacaktır.
İngiltere Merkez Bankası (BoE) verilerine göre, Londra’da spot piyasada günlük Türk lirası işlem hacmi 2023 yılında 5,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Yabancılar, Türk bankalarının Londra’daki swap piyasasına yönelik kısıtlamalarının, kur riskine karşı korunmayı zorlaştırdığını ve bu nedenle Türk varlıklara yatırım yapmalarını engellediğini iddia etmektedirler. Swap piyasasına dönük sınırlamalar, 2018’deki kur krizinin ardından yabancıların Türk lirasını açığa satmasını engellemek üzere atılan adımlar arasında yer almaktadır.
TCMB ve BDDK verilerine göre, 29 Mart ile 26 Nisan tarihleri arasındaki dört haftalık süreçte swap yoluyla tahmini 6,8 milyar dolarlık yabancı sıcak para girişi olmuştur. Son haftalarda yabancıların Türk lirası uzun pozisyonlarındaki artış, gecelik faizlerin Türkiye’de yüzde 53’e yaklaşırken Londra’da yüzde 28’e kadar düşmesine neden olmuştur.
Swap limitlerinin gevşetilmesi, Türk bankalarının yurt dışında swap yoluyla daha ucuz Türk lirasına erişmesini sağlayabilir. Ancak, yabancıların risk görmesi durumunda Türk lirasını açığa satma imkanları da artacaktır.
Düşük faiz politikasının uygulandığı dönemde swap limitlerinin korunması, kurda istikrarı sağlamak amacıyla değişen oranlarda sürdürülmüştür. Mayıs 2023 seçimleri sonrasında ekonomi politikaları değişse de, geçtiğimiz yılda kurda oynaklığın artabileceği endişesiyle swap limitlerinde bir değişiklik yapılmamıştır.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın önceki dönemde yüksek faiz politikasını eleştirdiği ve “elimizin tersiyle itiyoruz” dediği açıklamaları, son dönemde ekonomik politikaların değişmesiyle tersine dönmüştür. Şu anda yüksek faiz politikasının birincil öncelik olduğu ve sıcak para çekme politikasının uygulandığı bir döneme geçilmiştir.
Sonuç olarak, Türk bankalarının yabancılarla swap limitlerini artırma çalışmaları devam etmektedir ve bu durum Türkiye’nin ekonomik dengelerini etkileyebilecek önemli bir faktördür.